چند توصیه به دبیر محترم جدید شورایعالی ایرانیان مقیم خارج از کشور

حمید یزدانیان

 hamid_yazdanian@yahoo.com

یزدفردا:هفته گذشته به دنبال دستگیری محمدشریف ملک زاده ، آقای میثم طاهری که از نیروهای باسابقه این شورایعالی بوده و از حدود یک سال قبل به دلیل اختلاف با ملک زاده از شورا خارج شده بود سرپرستی شورا را عهده دار گردید. انتصاب فردی که با دبیر بازداشت شده شورا اختلاف نظر داشته ، انسان را امیدوار می کند که شاهد تغییر رویه و منش عملکردی شورا باشیم. علی ایحال من باب یاداوری برخی مسائلی را که قبلا کرارا تذکر داده شده و کمتر مورد توجه قرار گرفته بود خدمت برادر عزیز آقای طاهری عرض می کنیم امید که مقبول افتد و اصلاحی در مسیر حرکتی شورا ایجاد شود.

  1. شانیت شورایعالی، سیاست گذاری و نظارت بر اقدامات دستگاههای اجرایی در حوزه ایرانیان مقیم می باشد. این نکته ای است که متاسفانه در طول سال های گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته و دبیران شورا هم در دولت اصلاحات و هم در دولت نهم و دهم بیشتر علاقه به امور اجرایی داشته و به همایش ها ، سفرها ، ملاقات ها و... پرداخته اند . ضعف در برنامه ریزی ، اجراء و نظارت برنامه های ایرانیان مقیم نیز به این رویکرد جزء نگری شورا بر می گردد که امید است دبیر محترم جدید این ضعف جدی را بر طرف نماید.

  • سیاست های کلانی چون اولویت جذب نخبگان ، متخصصین یا سرمایه داران و یا متنفذین باید مشخص گردد.

  • سیاست ها در خصوص جذب اقلیت های دینی خارج از کشور (اعم از نخبه، سرمایه دار ، متنفذ و...) باید در جلسات کارشناسی با حضور دستگاههای مختلف اجرایی ، تقنینی و قضایی به بحث گذاشته شده و مدون شود و دستگاههای اجرایی ملزم به رعایت این سیاست ها گردند.

  • اولویت های اقدامات فرهنگی نظام در عرصه ایرانیان خارج از کشور بایستی مشخص گردد. متاسفانه در طول 10 سال فعالیت شورا در این خصوص کمترین بحث کارشناسی صورت گرفته و هنوز اولویت برنامه ها برای اعضاء شورا مشخص و ابلاغ شده نیست . برخی به دنبال ترویج موسیقی سنتی ، شب یلدا ، نوروز و... هستند و برخی صحبت از اولویت برنامه های مذهبی چون اعیاد فطر و قربان و غدیر و مراسماتی چون دهه محرم و رمضان و ... می نمایند. شاید در بدو امر صحبت در این موضوعات بسیط و خالی از پیچیدگی بنماید لکن با برگزاری اولین جلسه با حضور دستگاه های متولی شاهد پیچیدگی های بحث در این حوزه خواهیم بود.

  • در حوزه کمک به سمن های ایرانیان مقیم نیز مجادله همچنان پابرجاست عده ای بر ضرورت کمک به سمن های مذهبی(هیئات مذهبی، جلسات خودجوش مردمی دعا و زیارت و...) تاکید دارند و برخی بر طبل ضرورت حمایت از سمن های با اهداف ملی تاکید می کنند . در این جا نیز شاید پاسخ ساده به نظر برسد ولی بر دبیر شورا لازم و ضروری است که با حضور بخش های مختلف کشور سیاست واحد و تثبیت شده را تهیه و ابلاغ نماید.

  • سوالاتی چون تکلیف دستگاه اجرایی در برابر سرمایه گذار ایرانی مقیم که یهودی است، مسیحی است، زرتشتی است و... هنوز در شورا بلاپاسخ است و اگر هم جوابی داده می شود علمی و با استدلال و سیاست مکتوب و مدون نیست که وظیف سنگین دبیر شورا را واضح تر می نماید .

  • و موارد متعدد دیگر که از حوصله این نوشتار خارج است .

  1. مجلس محترم شورای اسلامی بودجه کلان پیشنهادی برای شورا را تصویب نکرد و به اعتقاد نگارنده این سطور جای نگرانی برای دبیر محترم شورا ندارد. امور پیش گفته نیاز به بودجه کلان نداشته و صرفا با برگزاری جلسات کارشناسی با حضور طیف های مختلف اجرایی ، علمی ، دانشگاهی و محققین زبده قابل انجام است . البته نیاز به پاره ای پژوهش های ضروری است که تامین این هزینه ها نباید سخت و غیر ممکن باشد.

  1. مقام معظم رهبری سیاست های کلان برنامه پنجم توسعه را ابلاغ فرمودند و بر اساس این سیاست ها برنامه پنجم تصویب و تایید شد. مروری اجمالی بر سیاست های کلان برنامه پنجم نشان می دهد که این 4 محور مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده است .

  • تقویت هویت اسلامی و ایرانی ایرانیان خارج از کشور

  • گسترش خط و زبان فارسی در بین ایرانیان مقیم

  • حمایت از حقوق ایرانیان مقیم

  • تسهیل در مشارکت آنان در توسعه ملی

به نظر می رسد دبیر محترم جدید باید وجهه همت خود را براین 4 محور متمرکز نماید که نتیجه کار کارشناسی و نظر نهایی عالی ترین مقام کشور می باشد .

  1. رویکرد ده ساله گذشته شورا جذب سرمایه ، جذب نخبگان و استفاده از لابی ایرانیان مقیم بوده است. این رویکرد ابزاری بوده و بعضا خوشایند ایرانیان مقیم نیست . جستجوی مختصر در وب سایت ها و وبلاگ های ایرانیان مقیم موید این مطلب است که نیاز به تغییر رویکرد در این حوزه ضروری است. مقام معظم رهبری در سال های گذشته در دیدار با سفرای محترم فرموده بودند  باید از ایرانی مقیم حمایت کنید ولو مخالف و منتقد شما باشد در سیاست های کلان برنامه پنجم نیز بر حمایت از حقوق ایرانیان مقیم تاکید فرموده اند. این نوع نگاه به ایرانیان خارج از کشور اثربخش تر و موثر تر بوده لکن کمتر مورد توجه شورا بوده و امید است دبیر محترم جدید به این مقوله عنایت بیشتری داشته باشد که قطعا اثرگذاری آن از کارهای مقطعی و زودگذر بیشتر خواهد بود.

  2. متاسفانه در طول سال های گذشته بعضا نظرات سیستم امنیتی کمتر مورد توجه شورا قرار گرفته است به طوری که مثلا در همایش های سال های اخیر بعضا به عناصری که بر عامل بیگانه بودن آنها شکی نبوده اجازه ورود داده شده و دبیر جدید با عنایت به اهمیت و حساسیت مقوله ایرانیان مقیم و ظرافت های امنیتی آن ،بایستی عزم خود را بر استفاده حداکثری از نظرات کارشناسی سیستم امنیتی جزم نماید. بی توجهی در این عرصه ها به نقطه نظرات سیستم امنیتی می تواند آثار و تبعات منفی زیادی را بر کار مترتب نماید.

  3. ایجاد همگرایی در بخش های مختلف درگیر در مقوله ایرانیان مقیم خارج از کشور و هم افزایی توان و استعداد دستگاههای مختلف نیز از عناصر مغفول برخی دبیران قبلی شوراست. نظام مقدس جمهوری اسلامی ظرفیت های بسیار خوبی در خارج از کشور دارد. از 600 معلم اعزامی به خارج از کشور و بالغ بر 100 مدرسه در خارج تا دفاتر مجمع جهانی اهل بیت و جامعه المصطفی گرفته تا اساتید زبان فارسی در دانشگاههای خارج از کشور ، رایزنان فرهنگی ، رایزنان اقتصادی ، نمایندگی های بخش های مختلف نظام در خارج و...  هنر دبیر شورا ایجاد وحدت رویه ، هم گرایی و هم افزایی بین این نهاد هاست که اتفاقا حذف بودجه تاثیری در این امر نخواهد داشت.

  4. در گذشته توان و ظرفیت شورا متناسب با ظرفیت های ایرانیان مقیم در کشورهای مختلف مصروف نمی گردید. مثلا در حالی که بیش از 40% ایرانیان مقیم در کشور آمریکا ساکن هستند در همایش ها عده قلیلی از ایرانیان مقیم آمریکا حضور داشتند و کمترین جذب ایرانیان مقیم از این حوزه بوده است. به نظر می رسد یکی از وظایف اصلی دبیر جدید تناسب بین فعالیت ها و تعداد ایرانیان مقیم در هر کشوری است. در سندی که اخیرا منتشر گردید رقم قابل توجهی از بودجه شورا به کشور تاجیکستان اختصاص یافته بود که با توجه به جمعیت بسیار محدود ایرانی در تاجیکستان قطعا اختصاص این بودجه به این کشور خطاست و دبیر جدید بایستی مراقب این خبط ها باشد و برای هر کشور متناسب با جمعیت ایرانی مقیم آن فعالیت ها ، امکانات و بودجه ها را اختصاص دهد که این نظارت می تواند به ظرفیت سایر دستگاهها نیز از سوی شورا تعمیم یابد.

  5. استفاده از ظرفیت ها سمن ها در حوزه ایرانیان مقیم همیشه مورد تاکید کارشناسان بوده است ولی همیشه فقط و فقط سمن های خاص و نورچشمی سهم ویژه داشته اند و از ظرفیت های سمن هایی که سال ها تجربه و تخصص در این عرصه داشته اند غفلت شده است. امید است جناب آقای طاهری با نگاه عملکردی و کارکردی به مقوله سمن ها بپردازند و استفاده حداکثری از توانمندی آنها بشود و خدای ناکرده مشابه دبیران قبلی در گردونه سمن های سفارشی و خاص گرفتار نگردند .

  6. مباحثی چون کنسول افتخاری، داشتن نماینده از ایرانیان مقیم در مجلس شورای اسلامی ، تلاش برای ارتقاء ایرانیان مقیم در بخش های مختلف سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی و... کشور میزبان ، تابعیت مضاعف و... همیشه از دغدغه های فعالان موضوع ایرانیان مقیم بوده که متاسفانه علیرغم اینکه وظیفه اصلی شورایعالی پرداختن به چنین مقوله هایی به جای گرفتارشدن در کارهای اجرایی کوچک و کم اثر بوده ، کمتر مورد توجه قرار گرفته یا بعضا باید اعتراف نماییم اصلا مورد توجه قرار نگرفته و امید می رود برادر ارجمند جناب آقای طاهری توجه اعضای شورا را به این وظایف ذاتی معطوف نمایند.

  7. در پایان به عنوان عضو کوچکی از جامعه رسانه ای کشور درخواستم از دبیر محترم جدید شورا رصد مستمر نظرات نویسندگان، پژوهشگران و محققینی است که در این عرصه با دلسوزی قلم می زنند و متاسفانه در گذشته کمترین وقعی به این نوشته ها نمی گردید! و شد آنچه نباید می شد.      

  • نویسنده : یزد فردا
  • منبع خبر : خبرگزاری فردا